domenica 21 agosto 2011

Długa historia makaronu / La lunga storia della pasta

Kto był na tyle genialny, żeby wymyślić danie tak łatwe do przygotowania? Kim był człowiek, który wpadł na pomysł, żeby rozmieszać mąkę z wodą, nadać ciastu kształt i wysuszyć je, aby potem w każdej chwili móc je szybko ugotować?
Już 10 000 lat p.n.e w niektórych regionach Bliskiego Wschodu zamiast polować i zbierać dziko rosnące rośliny, oswojono zwierzęta i zaczęto uprawę ziemi. Kiedy ludzie nauczyli się siać i uprawiać zboża, poczęli wymyślać nowe techniki obróbki ziarna. Właśnie wtedy wymyślono mąkę, a starożytni Grecy i Rzymianie zaczęli robić z niej ciasto, które rozwałkowane na cienkie płaty, pieczono na rozgrzanych kamieniach przy ognisku albo w piecach. Niekiedy ciasto to smażono na tłuszczu albo gotowano we wrzątku, rosole lub mleku. Ta tania potrawa, nazwana "lagnon", zdrowa i łatwa do przygotowania, szybko stała się podstawą diety ludzi, zamieszkujących rejony śródziemnomorskie.

Archeologiczne źródła każą wierzyć, że historia makaronu zaczyna się wraz z rozwojem rolnictwa i jest nierozerwalnie związana z początkami wielkich światowych cywilizacji - śródziemnomorskiej, chińskiej i arabskiej. Mimo sporów i dociekań, która nich była pierwsza, wszystkie zarejestrowały ten prosty produkt niemal u zrębów swego powstania. Tak to już bowiem jest w historii, że pewne odkrycia pojawiają się niemal równolegle w odległych zakątkach świata i niezależnie od siebie.
Najstarszy, liczący sobie 4 tysiące lat makaron znaleziono w Chinach w dolinie Żółtej Rzeki. Długość nitek wynosiła ok. 20 cali. Na malowidłach zdobiących ściany grobowca etruskiego z IV w. p.n.e. widnieją narzędzia potrzebne do wyrobu makaronu. Wiadomo także, iż starożytni Grecy także znali makaron. Nieco później mąkę z wodą zaczęli mieszać Arabowie. By uniknąć robienia i gotowania go za każdym razem na nowo, wpadli na pomysł, by formować ciasto w długie nitki lub puste w środku rurki i następnie suszyć na słońcu.
Jak makaron dotarł do Włoch?
Kiedy Arabowie dotarli w IX wieku na Sycylię, makaron poznali także Włosi. Najstarszy znaleziony na terenie Włoch makaron pochodzi z Palermo, co pozawala przypuszczać, że tam najwcześniej zaczęto wyrabiać ten rodzaj pożywienia. W dobie szybkiego rozwoju urbanistycznego, Włosi potrzebowali także więcej jedzenia. Łatwy do zrobienia makaron stał się rewolucyjnym rozwiązaniem. Szybko zaczęły powstawać wytwórnie trudniące się jego produkcją. Około 1000 roku ukazał się pierwszy udokumentowany przepis na makaron w książce pt: „De arte Coquinaria per vermicelli e macaroni siciliani” („Sztuka gotowania wermiszelu i sycylijskiego makaronu”) napisanej przez Martina Corno – mistrza kuchni na usługach potężnego Patriarchy Akwilei.
Z poszczególnych odnalezionych dokumentów wiadomo, że makaron był powszechnym pożywieniem, głównie najbiedniejszej ludności Włoch. Jeden z dokumentów z roku 1244, potwierdza istnienie działalności produkcyjnej suchego makaronu w okolicach Ligurii. Zaś zapis testamentowy z 1279 roku, wzmiankuje o „jednym koszyczku makaronu”. Wszystkie te informację z całą stanowczością obalają popularną opinię, że Włosi poznali makaron dzięki podróży do Chin słynnego żeglarza, Marco Polo. Nawiasem mówiąc, najnowsze badania potwierdzają, że prawdopodobnie nigdy tak daleko nie dotarł.
W Neapolu, jeszcze w XV wieku, ciasto było udeptywane przez ludzi. Ta bardzo żmudna i mało higieniczna robota nie bardzo podobała się królowi Ferdynandowi II Neapolitańskiemu, który kazał wymyślić inny sposób ugniatania ciasta. Zaradni uczeni wymyślili maszynę z brązu, zastępującą ludzkie nogi podczas ugniatania ciasta.

Makaron zyskał tak dużą popularność, że w 1574 roku założono we Włoszech pierwszą Korporację Makaronową, która w 1577 roku wydała uchwałę o „Regulacji Sztuki Mistrzów Makaronowych”, dzięki której tradycja wyrobu makaronu stała się jeszcze bardziej popularna. Od tego momentu znacznie rozwinęła się także technika obróbki ciasta i technologia narzędzi do tego potrzebnych. I tak w XVII wieku wynaleziono mechaniczne mieszadło do ciasta, które zwolniło ludzi od męczącej pracy.
W 1740 roku, w Wenecji, powstała pierwsza fabryka makaronu, której właścicielem był niejaki Paulo Adami. Nowo otwarta fabryka makaronu spowodowała pojawienie się na rynku większej ilości sklepów oferujących najróżniejsze rodzaje makaronów. Dla porównania w roku 1700 było ich ok. 60, podczas gdy w 1780 roku już ok. 280 i liczba ta stale rosła analogicznie do wzrostu popularności makaronu.
Sława makaronu szybko rozprzestrzeniła się także w innych krajach europejskich. A na początku XIX wieku długie makaronowe nitki trafiły na kontynent amerykański, gdzie Thomas Jefferson, słynny prezydent USA i niemniej znany smakosz włoskiego specjału, gorąco polecał go wszystkim zgromadzonym na jego słynnych obiadach. Od tego też momentu nastąpiła jeszcze bardziej przyspieszona rewolucja technologiczna w procesie produkcji makaronu.
Popularność makaronu nie słabnie i dziś. Roczna produkcja tego specjału we Włoszech wynosi ok. 3 mln ton, to daje wyobrażenie o ogromie kulinarnego uczucia, jakim darzą Włosi makaron. Makaron obecnie jedzą niemal wszyscy na świecie, bo któż nie lubi doskonale przyrządzonego i pachnącego przyprawami spaghetti?

2 commenti:

  1. Ale informacji... Ciekawe ryciny i zdjęcia. I cała historia. Ot makaron... kto by pomyślał... Pozdrwiam Cię serdecznie i będę zaglądać częściej:)

    RispondiElimina
  2. już kiedyś doszłyśmy z koleżanką do wniosku, że tego kto wymyślił makaron, powinno się kanonizować ;)

    RispondiElimina

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...